Aktualności

W dniach 5-6 czerwca 2023 r. dr Karolina Ćwiek-Rogalska miała okazję uczestniczyć on-line w konferencji SSEES Polish Migration Conference, organizowanej przez Anne White, profesorkę z University College London. Tematem konferencji były polityki integracyjne oraz doświadczenia migrantów mieszkających w Polsce i Polaków mieszkających za granicą, także w kontekście ostatnich przemian politycznych i społecznych. Konferencja odbyła się w sali im. T. G. Masaryka SSEES UCL, ale była również transmitowana online dla tych, którzy nie mogli uczestniczyć w niej osobiście.

Dr Karolina Ćwiek-Rogalska przedstawiła referat zatytułowany „Coming Back Home? Narratives on the Recovery in Post-Displacement Poland”. W swoim wystąpieniu analizowała lokalne dyskursy na temat „odzyskania”. W powojennej Polsce w zmienionych po 1945 r. granicach równolegle przebiegały dwa procesy: wysiedlenia i osadnictwo. Procesy te wspierała propaganda.

Opierając się na kwerendzie archiwalnej na Pomorzu Środkowym, dr Karolina Ćwiek-Rogalska pokazała, jak migranci na “Ziemiach Odzyskanych” odnosili się do pojęć narzucanych z centrum, skupiając się nie na polityce, która miała ich skłonić do jedynej możliwej narracji ideologicznej, ale na ich życiorysach i próbach uzasadnienia swojej obecności w regionie. Dr Ćwiek-Rogalska poddała również analizie napięcia obecne w tych narracjach i pokazała, jak zmieniały się one w czasie, porównując różne źródła pisane – wspomnienia pozostawione przez pierwszych osadników.

Konferencja była doskonałą okazją do wymiany myśli i spostrzeżeń z innymi naukowcami i naukowczyniami zajmującymi się problematyką migracji współcześnie i w przeszłości. Wśród poruszanych tematów znalazły się m.in.: wpływ Covid-19 na procesy migracyjne, rola NGS-ów we wspieraniu uchodźców i osób ubiegających się o azyl, doświadczenia polskich migrantów powrotnych i ich dzieci, a także utwory literackie dotyczące polskich migracji.

Jeśli chcą się Państwo dowiedzieć więcej o konferencji, tutaj można przeczytać abstrakty wszystkich wystąpień.

W sobotę 27 maja 2023 r. dr Karolina Ćwiek-Rogalska wygłosiła w Muzeum Warszawy wykład: „Czy Warszawę odbudowywano z cegieł z Ziem Odzyskanych?” Było to jedno z wydarzeń towarzyszących wystawie czasowej “Zgruzowstanie Warszawy 1945–1949” (kurator: Adam Przywara, czytaj więcej tutaj).

Dr Ćwiek-Rogalska podjęła temat “Ziem Odzyskanych”, czyli terenów, które zostały włączone do Polski po II wojnie światowej. Wiele z tych ziem zostało zniszczonych przez wojnę i musiało zostać odbudowanych przez nowych polskich osadników. Ale co z Warszawą, stolicą, która została prawie całkowicie zniszczona przez nazistów? Czy do jej odbudowy również wykorzystywano materiały i surowce z “Ziem Odzyskanych”?

Na podstawie dokumentów archiwalnych i relacji świadków historii wynika, że ​​odbudowa Warszawy była nie tylko wielkim przedsięwzięciem architektonicznym, ale także ważnym narzędziem kształtowania nowej polskości, zarówno w mieście, jak i na “Ziemiach Odzyskanych”. Jeszcze w siedem lat po wojnie, w listopadzie 1952 r., planowano codziennie wysyłać do Warszawy dwa wagony cegieł rozbiórkowych z Koszalina i okolic. Cegły te, określane jako „całe, pełne i dobrze oczyszczone”, przemierzały Polskę, kierując się do stolicy.

Dr Ćwiek-Rogalska opowiadała również o tym, dlaczego w wielu miejscach wciąż można usłyszeć historie o całych wsiach rozbieranych „na odbudowę Warszawy”. Wyjaśniła, czy mityczna rekonstrukcja pochłonęła tylko cegły z dawnych ziem niemieckich, czy też inne materiały, a nawet – ludzi.

Wykład był doskonałą okazją do bliższego poznania historii Polski i jej stolicy. Jeśli go Państwo przegapili, zachęcamy do obejrzenia nagrania tutaj.

Fotografia: Alfred Funkiewicz, Mężczyźni z organizacji żydowskiej przy odgruzowywaniu terenu getta warszawskiego, 1947, Muzeum Warszawy

---

Czy dzieła sztuki powstałe w 1945 roku są obecnie aktualnymi kategoriami opisu krajobrazu współczesnego pogranicza polsko-czeskiego? Karolina Ćwiek-Rogalska bada możliwości wzajemnych korelacji, jakie dają zdjęcia wykonane podczas jej ostatnich badań terenowych oraz fragmenty jednej ze sztuk Gerharda Hauptmanna, niemieckiego autora, który mieszkał na Dolnym Śląsku.

Z wpisem można zapoznać się tutaj.

19 maja 2023 r. dr Karolina Ćwiek-Rogalska wzięła udział w drugim webinarium z serii Post-Socialism, Migration and Memory in Britain and Beyond. Było ono podsumowaniem projektu badawczego “Post-Socialist Britain?: Memory, Representation and Political Identity amongst German, Polish and Ukrainian Immigrants in the UK”, finansowanego przez UK Arts and Humanities Research Council.

---

Webinarium poświęcone było kulturze materialnej i zabytkom postsocjalizmu. Trzech prelegentów przedstawiło swoje badania dotyczące różnych aspektów tego tematu. Anna Glew (Uniwersytet w Manchesterze) mówiła o pomniku Engelsa w Manchesterze i reakcjach lokalnej społeczności ukraińskiej na ten pomnik. Oleksandra Nenko (Turku Institute for Advanced Studies na Uniwersytecie w Turku) przedstawiła socjosemantyczną analizę współczesnej materialnej kultury miejskiej miast ukraińskich, wykorzystując pryzmat dekolonizacji. Na koniec Karolina Ćwiek-Rogalska zbadała przypadek polskich osadników, którzy opiekowali się grobami przodków wypędzonych Niemców na Pomorzu Środkowym po II wojnie światowej.

Karolina Ćwiek-Rogalska skupiła się na tym, jak niemieckie miejsca pochówku były przedstawiane przez jej rozmówców i co sprawia, że ​​nowi mieszkańcy troszczą się o cmentarze dawnych mieszkańców. Zastanawiała się również, co skłoniło osadników podczas procesów migracyjnych po 1945 roku do przenoszenia uczuć na obce miejsca pochówku i w jakim stopniu ich wcześniejsze doświadczenia wpłynęły na ten proces. Rozważała również, w jaki sposób te praktyki upamiętniające pomijają lub rzucają wyzwanie oficjalnej pamięci. Po prezentacji wywiązała się ożywiona dyskusja wśród prelegentów i słuchaczy, którzy zgłaszali pytania i komentowali różne kwestie związane z trzema prezentowanymi tematami. Webinarium było bardzo interesujące i wciągające, ponieważ prezentowało różnorodne perspektywy i wgląd w to, w jaki sposób kultura materialna może być wykorzystywana jako źródło pamięci.

Instytut Slawistyki PAN i Szkoła Doktorska Anthropos Instytutów PAN zapraszają do wzięcia udziału w rekrutacji na stanowisko asystenta-doktoranta/asystentki-doktorantki w ramach grantu ERC Starting Grant „Recycling the German Ghosts. Resettlement Cultures in Poland, Czechia and Slovakia after 1945” (SPECTRAL RECYCLING, nr 101041946, kierowniczka projektu: dr Karolina Ćwiek-Rogalska)

Nazwa stanowiska: asystent/ka-doktorant/ka (1 osoba)

Zakres prac:

• uczestnictwo w spotkaniach i seminariach zespołu badawczego (on-line, z wyjątkiem spotkania rocznego na żywo);
• prowadzenie jakościowych badań terenowych w wybranych regionach Polski (Pomorze Zachodnie lub Środkowe) i Czech (północne Czechy w Libercu i okolicach), samodzielnie i wspólnie z zespołem badawczym;
• indywidualne kwerendy archiwalne we wskazanych archiwach (w zależności od regionu badań);
• przygotowanie w ciągu 4 lat rozprawy doktorskiej oraz realizacja programu kształcenia SD Anthropos;
• wspólna analiza zebranych danych badawczych;
• upowszechnianie wyników badań (udział w konferencjach naukowych, przygotowanie cząstkowych publikacji – artykułów; udział w wydarzeniach promujących badania; przygotowywanie notatek z badań).

Wymagania:

• magisterium z zakresu nauk humanistycznych lub społecznych, historii, antropologii, etnologii, kulturoznawstwa/nauk  o kulturze i religii lub pokrewnych;
• doświadczenie w prowadzeniu badań terenowych i archiwalnych;
• znajomość języka polskiego i czeskiego (umożliwiająca prowadzenie badań terenowych) i angielskiego (umożliwiająca swobodną komunikację oraz pisanie tekstów);
• silna motywacja do pracy naukowej i przygotowania rozprawy doktorskiej;
• gotowość do zaangażowania się w prace zespołu.

Warunki zatrudnienia w ramach grantu:

Planowana data rozpoczęcia zatrudnienia: 1 października 2023 r.

Forma zatrudnienia: umowa o pracę na pełen etat (stanowisko asystent/ka-doktorant/ka)

• Czas zatrudnienia: 44 miesiące (na czas realizacji projektu; w przypadku przedłużenia realizacji projektu umowa może zostać przedłużona do zakończenia projektu)

Wysokość wynagrodzenia przez 44 miesiące: 9 012,50 zł/miesiąc brutto. Kwoty te będą pomniejszone o odpowiednie składki.

W pozostałym okresie kształcenia w Szkole doktorskiej, doktorant będzie otrzymywał stypendium w wysokości określonej w przepisach prawa.

Link do informacji o projekcie: https://spectralrecycling.ispan.edu.pl/

W przypadku dodatkowych pytań prosimy o kontakt z kierowniczką projektu: karolina.cwiek-rogalska@ispan.edu.pl

Wymagane dokumenty:

A) załączone formularze rekrutacyjne I i II (dostępne na stronie internetowej Szkoły Doktorskiej Anthropos IPAN – https://anthropos.edu.pl/ogloszenie-rekrutacyjne-na-rok-akademicki-2023-24/) w dwóch plikach w formacie PDF, zawierające:

1) list motywacyjny adresowany do Dyrektorki IS PAN,

2) podanie o przyjęcie do Szkoły ze wskazaniem IS PAN jako instytutu, w którym kandydat/ka będzie realizować projekt badawczy, zaadresowane do kierowniczki Szkoły,

3) projekt rozprawy doktorskiej związanej zakresem tematycznym z grantem „Spectral Recycling” (informacje o projekcie dostępne na stronie www.spectralrecycling.ispan.edu.pl),

4) życiorys naukowy ze spisem publikacji i innych osiągnięć naukowych, według wzoru udostępnionego przez Szkołę,

5) dane dotyczące kształcenia na studiach doktoranckich lub w innej szkole doktorskiej, jeśli dotyczy,

6) dane kontaktowe pracownika naukowego, który mógłby przedstawić własną opinię o kandydacie, wraz ze zgodą na przetwarzanie danych osobowych tego pracownika,

7) kopię odpisu dyplomu ukończenia studiów II stopnia lub jednolitych studiów magisterskich, lub zaświadczenie z miejsca kształcenia o uzyskaniu tytułu magistra (w przypadku cudzoziemców – dokumentu równorzędnego), lub zaświadczenie o dopuszczeniu do obrony, która odbędzie się przed 1 października 2023 r., lub zaświadczenie o realizowaniu „Diamentowego Grantu”,

8) kopię certyfikatu potwierdzającego znajomość języka obcego co najmniej na poziomie B2 (lub odpowiednik); w przypadku braku zaświadczenia część rozmowy kwalifikacyjnej może zostać przeprowadzona w języku obcym zgodnie z pkt 1 §5 Zasad rekrutacji,

 B) w osobnych plikach:

1) kwestionariusz osobowy (według załączonego wzoru),

2) fotografia twarzy kandydata/ki umożliwiająca jego/jej identyfikację,

3) kopia pracy magisterskiej, jej odpowiednika lub przykładowego tekstu naukowego w rozumieniu pkt 1 §5 Zasad rekrutacji (w postaci elektronicznego pliku najlepiej w formacie PDF lub na nośniku danych),

4) dla cudzoziemców spoza krajów członkowskich Unii Europejskiej: poświadczenie dyplomu ukończenia studiów lub dokumentu równorzędnego klauzulą apostille, lub uwierzytelnienia tych dokumentów za pośrednictwem Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (NAWA).

Dodatkowe informacje:

Dokumenty* należy przesłać do 31 sierpnia 2023 r. do godziny 15.30:

• Pocztą elektroniczną na adres sekretariat@ispan.edu.pl (w tytule dokumentu należy podać:  DOKTORANT/KA – ERC) lub dostarczyć kopię do siedziby Instytutu Slawistyki PAN, ul. Bartoszewicza 1b m 17  w Warszawie w wyżej podanym terminie.
• Kopie dokumentów należy ponadto przesłać we wskazanym terminie pocztą elektroniczną pod adresem szkola.anthropos@ihpan.edu.pl (w tytule dokumentu należy podać:  DOKTORANT/KA – ERC) lub dostarczyć do siedziby Szkoły Doktorskiej w Instytucie Historii PAN Rynek Starego Miasta 29/31 w Warszawie (p. 43) w Warszawie.

Dokumenty, które zostaną złożone po terminie określonym w ogłoszeniu rekrutacyjnym nie będą oceniane. Przez złożenie dokumentów należy rozumieć ich wpłynięcie do podmiotów wskazanych w ogłoszeniu.

Informacja o dopuszczeniu do rozmowy kwalifikacyjnej zostanie podana do 1 września 2023 roku. Rozmowy kwalifikacyjne odbędą się w dniach 4-8 września 2023 r. Wyniki rekrutacji zostaną ogłoszone do 15 września 2023 r.

Informacja RODO dla kandydatów do pracy w Instytucie Slawistyki PAN

1. Administratorem Państwa danych osobowych jest Instytut Slawistyki PAN z siedzibą w Warszawie, przy ul. Bartoszewicza 1B/17, adres e-mail: sekretariat@ispan.edu.pl, numer telefonu 22 826 76 88, wpisana do rejestru instytutów naukowych RIN pod numerem RIN-I-30/98, numer NIP: 525-00-12-159, REGON: 000326210.
2. Kontakt do Inspektora Ochrony Danych: Pan Krzysztof Radtke, z którym można się skontaktować drogą elektroniczną: iod@ispan.edu.pl.
3. Dane będą przetwarzane w celu przeprowadzenia rekrutacji na stanowisko pracy u Administratora oraz w celu realizacji prawnie uzasadnionego interesu Administratora opisanego poniżej.
4. Administrator będzie przetwarzał następujące kategorie Państwa danych: dane identyfikacyjne, dane kontaktowe, dane adresowe, dane dotyczące wykształcenia, dane dotyczące przebiegu dotychczasowego zatrudnienia, dane dotyczące zainteresowań.
5. Pozostałe dane przetwarzamy na podstawie Państwa dobrowolnej zgody, którą wyrazili Państwo wysyłając nam swoje zgłoszenie rekrutacyjne i ich podanie nie ma wpływu na możliwość udziału w rekrutacji.
6. Podstawą prawną przetwarzania Państwa danych jest prawnie uzasadniony interes Administratora – art. 6 ust. 1 lit. f rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27.04.2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (dalej: RODO), polegający na poszukiwaniu i zatrudnianiu pracowników oraz prowadzeniu postępowań rekrutacyjnych zmierzających do zatrudnienia pracownika, którego kwalifikacje najbardziej odpowiadają zapotrzebowaniu Administratora.
7. Podstawą przetwarzania Państwa danych w zakresie niezbędnym do zawarcia i wykonania umowy o pracę jest art. 6 ust. 1 lit. c RODO.
8. Administrator nie planuje przekazywać Państwa danych osobowych odbiorcom spoza EOG, czyli do państw trzecich.
9. Dane osobowe będą przetwarzane do zakończenia procesu rekrutacji.
10. Przysługuje Państwu prawo dostępu do danych, ich poprawiania, żądania ich usunięcia, a także prawo ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych, wniesienia sprzeciwu co do przetwarzania danych osobowych oraz prawo wniesienia skargi do organu nadzorczego, jeżeli dane są przetwarzane niezgodnie z wymogami prawnymi. W Polsce jest to Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych.
11. W związku z tym, że dane są przetwarzane na podstawie prawnie uzasadnionego interesu Administratora, przysługuje Państwu prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych, jeśli wynika to z przyczyn związanych z Państwa szczególną sytuacją.

*Podane przez kandydata dane osobowe są przetwarzane przez Administratorów Danych wg umowy na współadministrowanie danymi osobowymi z 6 czerwca 2019 r., tj. Instytut Historii PAN z siedzibą w Warszawie, Rynek Starego Miasta 29/31 oraz Instytut Slawistyki PAN z siedzibą w Warszawie, ul. Bartoszewicza 1 b m 17, na potrzeby procesu rekrutacji (procedury konkursowej). Podanie danych jest dobrowolne, ale konieczne do procesu rekrutacji. Dane będą przetwarzane przez czas niezbędny do przeprowadzenia rekrutacji, w tym archiwizacji. Dane mogą być przekazywane podmiotom zajmującym się obsługą techniczną i IT na rzecz Administratora Danych.

Osobie, której dane dotyczą, przysługuje prawo żądania dostępu do danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych i prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

We wszelkich sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych prosimy o kontakt z Inspektorem Ochrony Danych: iodo@ihpan.edu.pl. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie: https://anthropos.edu.pl/rodo/

Zespół Spectral Recycling – drugie spotkanie na żywo w Libercu

W dniach od 30 kwietnia do 3 maja 2023 r. zespół projektu Spectral Recycling spotkał się po raz drugi na żywo, tym razem w Libercu, w Czechach. Spotkanie było okazją do podzielenia się wynikami ich ostatnich prac terenowych, a także do odkrycia bogatej i złożonej historii Liberca i okolic. Było to tym bardziej interesujące, że jedna z członkiń zespołu, Karina Hoření, właśnie tam prowadzi czeską część swoich badań terenowych.

W przeszłości Liberec (zwany także po niemiecku Reichenberg) był jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych Cesarstwa Austro-Węgierskiego, a później Czechosłowacji. Ponieważ leżał na tzw. pohraničí, zamieszkałym głównie przez społeczność niemieckojęzyczną, był ważnym miastem także dla miejscowych Niemców. Ponadto mieszkało tu kilku wpływowych rodzin przemysłowców, takich jak Liebiegowie i Ginzkeyowie, którzy odcisnęli swoje piętno na architekturze, gospodarce i kulturze miasta. Zespół odwiedził niektóre miejsca związane z tymi rodzinami, takie jak stara Waldvilla, niegdyś należąca do Heinricha von Liebiega, a później wykorzystywana jako szpital dla chorych na gruźlicę; dawna fabryka dywanów Ignaza Ginzkeya, który zrewolucjonizował przemysł dywanowy, wykorzystując odpady wełniane i energię parową oraz cmentarz, na którym pochowani są członkowie rodziny Porsche.

Zespół dowiedział się również więcej o widmowym charakterze tego regionu, który został ukształtowany przez liczne fale migracji, wysiedleń i przesiedleń. Podążając śladami społeczności niemieckojęzycznej, która została w dużej mierze wysiedlona po II wojnie światowej i której obecność jest nadal widoczna w krajobrazie miasta, członkowie Zespołu spotkali się również z przykładami recyclingu: zmiany wyglądu i przeznaczenia niektórych budynków, przedmiotów i symboli, aby ponownie je wykorzystać i reinterpretować.

Spotkanie było cennym doświadczeniem dla członków Zespołu, którzy zyskali nowe spojrzenie na analizowane tematy badawcze i zacieśnili też więzi jako Zespół. Pozwala to z optymizmem patrzeć w przyszłość – także na kolejne spotkanie i kontynuację prac nad odkrywaniem widmowych aspektów powysiedleniowych regionów słowiańskiej Europy Środkowej.

Zachęcamy do obejrzenia galerii zdjęć (tutaj) z tego spotkania.

Kontynuacją naszego cyklu seminariów było spotkanie z dr Kristiną Uhlíkovą z Instytutu Historii Sztuki Czeskiej Akademii Nauk. Wraz ze swoimi współpracownikami nasza gościni ukończyła niedawno projekt „Searching for Provenance of Movable Cultural Assets Nationalised in 1945 from the Citizens of German Nationality in the Region of Northern Bohemia”, który dotyczył sposobów, w jakie Czechosłowacja przetwarzała antyki skonfiskowane obywatelom niemieckojęzycznym. Jako główny temat swojej prezentacji nasza gościni wybrała Josefa Scheybala, który przeprowadzał ten proces w północnych Czechach. Ponieważ członkini naszego zespołu, Karina Hoření, prowadzi badania terenowe w tym samym regionie, seminarium zakończyło się ożywioną dyskusją.

Na naszej stronie internetowej będziemy publikować wpisy w języku polskim, czeskim i słowackim ze streszczeniami w języku angielskim. Zapraszamy do zapoznania się z pierwszym z nich w języku czeskim.

Czy wiedzą Państwo, dlaczego niektórzy Czesi unikają określenia „Sudety” i dlaczego ma ono dla nich negatywne skojarzenia? Odpowiedź mogą Państwo znaleźć we wpisie blogowym, który przygotowała Karina Hoření tutaj.

Czy wiedzą Państwo, jak wyglądają wille typowe dla regionu miasta Liberec?

Budowała je głównie niemieckojęzyczna burżuazja w okresie, gdy Liberec stał się ważnym ośrodkiem przemysłu tekstylnego. Po wojnie wszyscy nowi czescy osadnicy mogli aspirować do takich mieszkań i właśnie na tej zmianie społecznej koncentruje się nasza badaczka, Karina Hoření, w swoich badaniach terenowych.

Zachęcamy do odwiedzenia naszej Galerii, w albumie o nazwie Liberec znajdą Państwo zdjęcia ww. budynków.

Karolina Ćwiek-Rogalska została nominowana do bazy AcademiaNet.  Jest to portal internetowy prezentujący sylwetki naukowe wybitnych badaczek, głównym celem tej inicjatywy jest stworzenie bazy ekspertów, w której będą dostępne dane najwybitniejszych kobiet naukowców z całego świata. Głównym kryterium wyboru jest doskonałość naukowa i wybitne osiągnięcia w reprezentowanej przez badaczki dziedzinie nauki. Baza ma również ułatwiać poszukiwanie współpracowników i ekspertów. 

Wyróżniające się badaczki są nominowane zgodnie z rygorystycznymi kryteriami selekcji, które obejmują m.in. znaczące kwalifikacje i osiągnięcia naukowe oraz organizacyjne. Nie ma możliwości aplikowania do AkademiaNet bezpośrednio, niezbędna jest nominacja.

Profil dr Karoliny Ćwiek-Rogalskiej mogą państwo znaleźć TUTAJ.